Fraktallara Övgü

​

Ne Öklid'in geometrisi tarif edebilir,

Ne de Apollonius' unki dağların şeklini,

Su birikintilerini, bulutları, yarımadaları ya da ağaçları.

Bulutlar asla küre değildir,

Dağlar da koni değildir, ne de Ponderosa çamları;

Havlamak düz değildir;

Ve birbirlerinden çok ayrı giden kara ile denizin

hafifçe öpüştüğü yerde hiperbol yoktur.

​

Öklid'in temel formlarıyla karşılaştırıldığında,

Doğa saçlarını gevşetiyor, desenler sergiliyor,

(Hoş bir şekilde dağınık, uçuşuyor, taranmamış)

n daha yüksek derecede basitçe değil,

Ama farklı bir karmaşıklık seviyesi

Mesafelerin ölçeklerinin sayısı

Onu tanımlayansa neredeyse sonsuz.

​

Şekilbilimde nasıl inceleriz,

Şekilsiz olanı? Mandelbrot

Fraktalları icat ederek çözdü bu bilmeceyi

Bir kökenden şekiller

Rastlantısal dağılan, düzenlilikleri

tamamen istatiksel, Brownian hareketi gibi,

Her ölçekte ortaya çıkan.

​

Bazı fraktal kümeler eğrilerdir,

(Boşluk doldurma eğrileri! ) Ya da karmaşık yüzeyler;

Bazıları hepten alakasız '' çer çöp''

Bazıları da bir isim almak için çok tuhaf.

Poincare? bir zamanlar gözlemlediğinde

Soramamız için ayrılan sorularım var.

Ama birilerine kendilerine soruyor,

Bazen, yüzyıllardır,  hiçkimse dinlemezken.

​

Kendileri soran sorular,uyumadan

Nihayet birinin zihninde dinlenebilir.

Böylece Mandelbrot zamanla tasarladı

Hayranlık uyandıran fraktal aileyi

Sadece formal zerafet için değil

Matematiksel yapı şeklinde,

Ama yorum gücü kıvrıldıkça kıvrılıyor,

Moleküller ve dağlar doğanın saç modeli.

​

Ne nazik bir fikir devrimi,

Ondokuzuncu yüzyılı bizimkinden ayırır!

Cantor'un içiçe üçte birlerden eksik kümesi,

Peano'nun kesirli boyut eğrisi,

Mandelbrot'un fraktalları, eski kuralı karşılar,

Basit sürekliliğin,

Yakından bakan evcilleştirmeyle

Bir zamanlar canavarlar kabul edildi.

​

Doğa canavarları kendisi gibi kucaklar.

Düşünen matematikçiyi teşvik ederek,

Aykırı olanı bulmak

Etrafımızda tüm canlıların doğasındadır.

Sonsuzluğun efendileri,

Cantor, Peano, Hausdorff ve Lebesque,

Keşfedilen kümeler sonunda aşkın değil

Ama içkin, Spinoza'nın sevgili nedeni.

​

​

Hayalgücü doğa ile esintiyi çeker,

Ve flört ettikleri gibi (matematik) konuşarak

Kendisini olağanüstü etkileyici gösterir.

Bilimde halihazır bir hediye

Biz haketmiyoruz,arıyor ya da anlıyoruz.

Minettar olalım o halde,

Ve umut devam ediyor, sevincimiz olsa da

Her zaman şaşırtıcı yanımızla dengelenerek.

                                                           Emily Grosholz

                                   

​

​